නාගදීප වන්දනාවේ යමින් සිටි වන්දනා නඩයක් යාපනයට ආසන්නව බසය නවත්වා නඩේ ගුරාට සවන් දුන්හ. ‘පිනවතුනි, නාගදීපය වෙනුවට ‘නයිනතීව්‘ වෙතට යාමට අපට සිදු වී තිබෙනවා. එතැන දැන් නාගදීපය නැහැ. තිබෙන්නේ නයිනාතීව්‘
‘එතකොට නාගදීපය වෙන තැනකට අරන් ගිහිල්ලා ද? එහෙනම් ඒ අරන් ගිය තැනට අපි යමු.‘ වන්දනා කරුවෝ පැවසූහ.
‘නැහැ. නැහැ. එහෙම දෙයක් නොවෙයි. උතුරු පළාත් සභා යෝජනාවක් අනුව නාගදීපය යන නමට දෙමළ නම යොදන්න යනවා‘ නඩේගුරා පැවසීය.
‘අලුත් නමක් යෑ. කවදද් දෙමළ මිනිසුන් ඒ තැන් හැදින්වූයේ දෙමළ බසට හුරු විදිහටයි.‘ වන්දනාකරුවෙක් පැවසීය.
නඩේගුරා මෙසේ කීය. ‘දැන් හාමුදුරු පිරිසක් ඒකට විරුද්ධ වෙලා. බුද්ධාගම නැති කරනවා කියා.‘
‘බුද්ධාගම කෙසේ වෙතත් බුදු දහම නම් නැති වෙන්නේ වෛරයෙන්, ක්රෝධයෙන් සිටීමෙනුයි. සිංහල හෝ දෙමළ වචනයක් නිසා දහම නැතිවෙන්නේ කොහොමද?‘
‘ඉතින් සිංහල නමකට දෙමළ වචනයක් යෙදීමත්, දෙමළ නමකට විරුද්ධවීමත් දෙකම යම් වෛරයකින් කරන දෙයක් නම් එතැන හිංදු හෝ බුදුදහම කොයින්ද?‘
‘ඒ කියන්නේ නම වෙනස් කළ පමණින් නාගදීපය නැතිවෙන්නෙත් නැහැ. නාගදීපය කියා හැදින්වූ පමණින් දහම ඇතිවෙන්නෙත් නැහැ.‘
‘අන්න හරි. එයින් හිංදු හෝ බෞද්ධ සංස්කෘතීන් දෙකම රැකෙන්නේ නැහැ‘.
‘ඔය විදිහට හිතුවොත් යාපනයට දෙමළ බසින් යාල්පානම් කියනවාටත් විරුද්ධ විය යුතුයි.‘
‘ඒ විතරක් යැ?ඔය දෙමළ වචනය ගැන විරුද්ධ වන අය ඉංග්රීසියෙන් ගෝල්, ටැංගෝල්, කේගෝල් යනුවෙන් කියනවා.‘
‘ඇයි කලම්බු, නිගම්බු, කැන්ඩි, ට්රින්කො කියා අවුරුදු එකසිය ගානක් තිස්සේ පාවිච්චි කරනවා. ඒවාට විරුද්ධ නැහැ. දෙමළ වචනයට පමණයි විරුද්ධ.‘
‘කොටා, පැටැ තවම තිබෙනවා.කැල්චූරා, පැන්චූරා අපේ වාසනාවට ඉබේ වෙනස් වෙලා.‘
‘ඉතින් එහෙම දෙමළ වචනවලට පමණක් විරුද්ධ වෙනවා නම්, අම්මා, අප්පා, අක්කා, අයියා, අප්පච්චි ආදී දෙමළ වචනවලටත් විරුද්ධ නොවන්නේ ඇයි?‘
‘වචනය දෙමළ කියා අපේ අම්මා, අප්පා දෙමළ අය ගත්තාද?‘
‘දෙමළ වචනය නිසා නම් ආප්ප, රොටී, පිට්ටු, කන්නත් පරිප්පු, වට්ටක්කා, බණ්ඩක්කා එපා වෙන්නත් ඕනෑ.‘
‘එහෙනම් ජාඩියට මූඩිය වගෙයි‘ යන උපහැරණයත් සිංහල භාෂාවෙන් ඉවත්කළ යුතුයි‘
‘ඔය ලෙඩේට මෙන්න මේ කසාය ගුණයි‘ අසමෝදගම්, ආඩතෝඩා, කොත්තමල්ලි, වසාවාසී, කොළළු, සීන්නක්කාරම්, කළඳයි, මංචාඩිය බැගින් කාල් අට, කළවම් කොට අරික්කාලට සිදුවා බොනවා.‘
‘ඔව් නේන්නම්, ඒ ඔක්කොම දෙමළ වචන.‘
‘වට්ටි, පෙට්ටි, හට්ටි,හැට්ටවලට වරිපනම් ගෙවිය යුතුද?‘
‘ඔය වචන දෙමළ නිසා වරිපනම් නොගෙවා සිටිමුද?‘
‘පන්දලම් වාගේ නායකවරුන් පදක්කම් ලබා ගන්න පඩික්කම් පුරවාපුදෙන්. අපි අපේ ගමන යමු.‘
අනතුරුව වන්දනා නඩය නඩේගුරාට මෙසේ පැවසූහ.
‘නඩේ කියන්නෙත් දෙමළ නිසා අපි යාල්පානම් ගිහිල්ලා නයිනාතිව් යමු.‘
එස්. ජී. පුංචිහේවා
උපුටා ගැනීම – රාවය පුවත් පත – 2015 දෙසැම්බර් – 06