ධීවර අමාත්ය ඩග්ලස් දේවානන්ද ගේ දේශපාලන රැකවරණය මත ටෝකියෝ සිමෙන්ති සමාගම විසින් කිලිනොච්චි දිස්ත්රික්කයේ පුනරින් ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයට අයත් පොන්නාවලී හා කිරාංචි ග්රාමනිලධාරී වසම් දෙකෙහි පිහිටි ඉඩම් අක්කර 3000 ක් බලහත්කාරයෙන් අත්පත් කර ගෙන හුණු ගල් කැනීම් කර සිමෙන්ති නිෂ්පාදනය කිරීමේ කර්මාන්තශාලාවක් ස්ථාපිත කිරීමට සූදානම් වේ. වගා බිම්, කලපු, කඩොලාන පද්ධති, ලවණ වගුරු බිම් හා වනාන්තර ඇතුළු අක්කර 3000 ක භූමි ප්රදේශයක් මෙම ව්යාපෘතිය සඳහා යොදා ගැනීමට සැලැසුම් කර තිබේ. ඇමෙරිකානු ඩොලර් මිලියන 500 ක ආයෝජන ව්යාපෘතියක් ලෙස මෙය ක්රියාත්මක කිරීමට සැලැසුම් කර තිබේ.
කෘෂිකර්මාන්තයේ, ධීවර කර්මාන්තයේ හා සත්ත්ව පාලනයේ නිරත ජනතාව ගේ භූමි ප්රදේශ බලහත්කාරයෙන් අත්පත් කර ගෙන, එම ජනතාව අවතැන් කර මෙම ව්යාපෘතිය ක්රියාත්මක කිරීමට සූදානම් වේ. ව්යාපෘතිය සඳහා කිසිදු අනුමැතියක් ලබා ගෙන නොමැති නමුත් කර්මාන්තශාලාව හා කාර්යාල සංකීර්ණය ඉදි කිරීම සඳහා මුල්ගල තැබීම ද සිදු කර ඇත.
සිමෙන්ති නිෂ්පාදනයට භාවිත කෙරෙන ප්රධාන අමුද්රව්ය වන හුණුගල් ලබා ගැනීමට අවශ්ය ගවේශන කටයුතු සඳහා භූ විද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යංශයෙන් මාස 24 ක වලංගු කාලයක් සහිත ව EL/213/R/3 අංක දරන ඛණිජ ගවේශන බලපත්රයක් 2012 ජූලි මස 20 වන දින නිකුත් කර තිබේ. මෙම බලපත්රය භාවිත කර ටෝකියෝ සමාගම විසින් පොන්නාවලී හා කිරාංචි ග්රාමනිලධාරී වසම්වල ව්යාපෘති ප්රදේශය සම්පූර්ණයෙන් ම ආවරණය වන පරිදි භූගත විදුම් 150 ක් පමණ සිදු කර ගවේශන කටයුතු සිදු කර ඇත. ජනතාව ගේ කුඹුරු ඉඩම් හා ලවණ වගුරු බිම් ආවරණය වන පරිදි භූගත විදුම් සිදු කර හුණුගල් ලබා ගත හැකි ප්රදේශ හඳුනාගෙන තිබේ. එහි දී ජනතාවට මෙම භූගත කැනීම් හා සම්බන්ධ තොරතුරු සහ සිමෙන්ති කර්මාන්තශාලාවට අදාළ තොරතුරු සැඟවීමට ද ටෝකියෝ සමාගම හා භූ විද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යංශය කටයුතු කර ඇත.
මෙම ඛණිජ ගවේශන කැනීම් අතරතුර කර්මාන්තශාලාව ඉදි කිරීම සඳහා පොන්නාවලී හා වේරවිල්ලු ප්රදේශයේ නාගමුනෙයි, වලෙයිපාඩු අතර භූමිය අත්පත් කර ගෙන ඇති අතර ඒ සඳහා මූලික ඉදි කිරීම් කටයුතු සිදු කිරීම ද අවසන් කර තිබේ.
ටෝකියෝ සමාගමෙන් අහිමි කරන ජන ජීවිතය
මෙම ව්යාපෘතිය සඳහා යොදා ගැනීමට නියමිත පොන්නාවලී ග්රාම නිලධාරී වසමේ පිහිටි පාලාවි, වලෙයිපාඩු, පොන්නාවලී හා වේරවිල් ගම්මානවල පවුල් 1300 ක් පමණ හා කිරාංචි ග්රාම නිලධාරී වසමේ පිහිටි මොට්ටයන්කුලම්, සිවපුරම්, කිරින්දාවනම් හා කිරාංචි ගම්මානවල පවුල් 1800 ක් පමණ ජීවත් වේ. පාලාවි, පොන්නාවලී, වේරවිල්, මොට්ටයන්කුලම් හා සිවපුරම් යන ගම්මානවල ජනතාව ප්රධාන වශයෙන් ම කෘෂිකර්මාන්තයේ නිරත වේ. වලෙයිපාඩු, පාලාවි හා කිරින්දාවනම් ගම්මානවල ජනතාව ධීවර කර්මාන්තයේ වැඩි වශයෙන් නිරත වන අතර පොල් වගාව ද සිදු කරයි. පොන්නාවලී, වලෙයිපාඩු හා වේරවිල් යන ගම්මානවල ජනතාව සත්ත්ව පාලනයේ වැඩි වශයෙන් නිරත වේ.
කෘෂි කර්මාන්තයේ නිරත ජනතාව මහ කන්නයේ වී ගොවිතැන සිදු කරන අතර ගොඩ බෝග වශයෙන් ලූණු, කෙසෙල්, මඤ්ඤොක්කා, මෑකරල්, බටු, රටකජු, උදු වැනි බෝග වගා කරයි. ඊසානදිග මෝසම් සුළං මගින් වර්ශාව ලැබෙන මෙම ප්රදේශයේ මහ කන්නයේ දී වැසි ජලයෙන් වී ගොවිතැන සිදු කෙරේ. ධීවර කර්මාන්තයේ නිරත ජනතාව කලපු ආශ්රිත ව අපනයනය සඳහා මුහුදු කූඩැල්ලන් හා මුහුදු පාසි වගාව සිදු කරන අතර මාලුන් හා කකුළුවන් ද අපනයනය සඳහා ඇල්ලීම සිදු කරයි. කලපුව ආසන්නව සුළුපන්න ධීවරයන් හා ටෝලර් යාත්රා මගින් මුහුදු ධීවර කර්මාන්තයේ නිරත පිරිස් ද සිටී. සත්ත්ව පාලනයේ නිරත ජනතාව ප්රධාන වශයෙන් ම කිරි ගවයන් හා එළුවන් ඇති කිරීම සිදු කරයි. මෙම ප්රදේශයේ කිරි ගවයන් 20,000 ක් පමණ හා එළුවන් 10,000 ක් පමණ සිටී.
කෘෂිකර්මාන්තය, ධීවර කර්මාන්තය හා සත්ත්ව පාලනය සිදු කෙරෙන මෙම ප්රදේශයේ ජනතාව සශ්රීක ජන දිවියක් ගත කරන අතර ගැටළුවකින් තොර ව ජන දිවිය පවත්වා ගෙන යයි. ඔවුන්ට ඇති එක ම ගැටළු ව භූගත ජලය ලවණීකරණය වීම නිසා ජලය මිල දී ගැනීමට සිදු වීම ය. මෙම ප්රදේශයේ ජනතාව කඩොලාන වනාන්තර, ලවණ වගුරු බිම් හා වෙරළබඩ වනාන්තර ප්රදේශ මෙන් ම ගම්මානය වටා පිහිටි වනාන්තර පද්ධතිය ආරක්ෂා කර ගෙන ඇත්තේ රක්ෂිත ලෙස ප්රකාශයට පත් කර ඇති නිසා නොව ඔවුන් ගේ අවබෝධයෙන් ම මෙම පරිසර පද්ධති සියල්ල අනාදිමත් කාලයක් තිස්සේ ආරක්ෂා කර තිබේ. මෙම ප්රදේශයේ අලි – ඇතුන් ජීවත් වුව ද අලි – මිනිස් ගැටුමක් වාර්තා නොවීමට පරිසර පද්ධති ආරක්ෂා වී පැවතීම ප්රධාන හේතු ව වී ඇත.
නමුත් මෙම ව්යාපෘතියත් සමඟ එම තත්ත්වයන් සම්පූර්ණයෙන් ම වෙනස් වී වනාන්තර, කලපු, ලවණ වගුරු බිම්, වගා බිම් ඇතුළු සමස්තය විනාශයට ලක් වී ජන දිවියේ විශාල බිඳ වැටීමක් සිදු වනු ඇත.
සිමෙන්ති නිෂ්පාදනය සඳහා ලවණ වගුරු බිම් ආශ්රිත හුණු ගල් කැනීම හේතුවෙන් දැවැන්ත වලවල් සැකසෙන අතර ඒවා ලවණ ජලයෙන් පිරීයාමෙන් භූගත ජලය ලවණීකරණය වීම වර්ධනය වීම නිසා ඒ ආශ්රිත සමස්ත ප්රදේශයේ ම භූගත ජලය ලවණීකරණය වීම නිසා වගා බිම් විනාශ වී ඒ හා බැඳුණු ජන දිවිය සම්පූර්ණයෙන් ම බිඳ වැටෙනු ඇත.
සත්ත්ව පාලනයේ නිරත ජනතාව, කිරි ගවයන් ගේ හා එළුවන් ගේ ආහාර බිම් ලෙස ලවණ වගුරු බිම් හා ඒ ආශ්රිත තෘණ භූමි භාවිත කරයි. මේ සියලු බිම් හුණු ගල් කැනීම සඳහා යොදා ගත් පසු ව මෙම ප්රදේශයේ සත්ත්ව පාලනය හා බැදුණු ජන දිවිය සම්පූර්ණයෙන් ම බිඳ වැටෙනු ඇත. එපමණක් නොව මෙම ප්රදේශයේ වනාන්තර ඇතුළු භූම් ප්රදේශ මෙම ව්යාපෘතිය සඳහා එළි පෙහෙළි කිරීමත් සමඟ අලි – ඇතුන් ගේ වාසස්ථාන ඛණ්ඩනය වීම හා සීමා වීමෙන් මෙම ප්රදේශයේ අලි – මිනිස් ගැටුම ද අලුතින් නිර්මාණය වී ජන දිවිය බිඳ වැටෙනු ඇත.
ටෝකියෝ සමාගම වනසන ජෛව පද්ධති
මෙම ව්යාපෘතියට ලබා ගැනීමට නියමිත ප්රදේශයේ වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ පාලනය වන හෙක්ටයාර 227 ක් (අක්කර 568 ක්) පමණ වන වීරවන්ඩියන්මුනෙයි රජයේ වනාන්තරය පිහිටා තිබේ. මෙම වනාන්තර පද්ධතිය වෙරළබඩ වනාන්තර තීරය සමඟ මෙන් ම කලපු ආශ්රිත කඩොලාන හා සම්බන්ධ ව පවතී. මෙම සමස්ත ප්රදේශයේ ම අලි – ඇතුන් ජීවත් වේ. මේ ප්රදේශයේ පිහිටි වීරපාන්ඩියන්මුනෙයි කලපුව, නාගමුනෙයි කඩොලාන පද්ධතිය, කෝවිල්කඩ ලවණ වගුරු බිම් පද්ධතිය තුළ කලපු හා නොගැඹුරු මුහුදු සීමාවේ ජීවත් වන මත්ස්යයන් ඉස්සන් හා කකුළුවන් ගේ බෝවීම සිදු වේ. එපමණක් නොව මෙම ලවණ පරිසර පද්ධති සංක්රමණික පක්ෂි විශේෂවල ප්රධාන ගොදුරු බිමක් වේ. කිලිනොච්චි දිස්ත්රික්කයේ වැඩි ම ලවණ වගුරු බිම් හා කඩොලාන වනාන්තර ව්යාප්ත ව ඇත්තේ මෙම ප්රදේශයේ ය.
කලපු ආශ්රිත කඩොලාන පරිසරයේ මණ්ඩ (Avicennia marina), බෑරිය (Lumnitzera racemosa), කඩොල් (Rhizophora mucronata), මල් කඩොල් (Bruguiera gymnorrhiza), ඇවරි කඩොල් (Aegiceras corniculatum) වැනි සත්ය කඩොලාන ශාක දැක ගත හැකි ය. මෙම කලපු හා ලවණ වගුරු බිම්වල නේවාසික හා සංක්රමණික පක්ෂි විශේෂ රැසක් වාර්තා වේ. උස්වටුවා (Grey Francolin), පඬු තාරාවා (Ruddy Shelduck), දෙතිත් තාරාවා (Indian Spot-billed Duck), මට්ටිකාවා (Eurasian Oystercatcher), කකුළු ඔලෙයියා (Crab Plover), ඇවසෙට්ටා (Pied Avocet), අළු ඔලෙයියා (Grey Plover), කැස්පියානු ඔලෙයියා (Caspian Plover), දාර මහවටුවා (Bar-tailed Godwit), දෑතුඩු වටුවා (Whimbrel), මහ දෑතුඩු වටුවා (Eurasian Curlew), පා රතු පුල්ලි සිලිවටුවා (Spotted Redshank), රතු මහ සිලිවටුවා (Red Knot), වැලි කිරලා (Indian Courser) වැනි පක්ෂි විශේෂ රැසක් වාර්තා වේ. ලංකාවට බටහිර සංක්රමණික මාර්ගය ඔස්සේ පැමිණෙන පක්ෂි විශේෂ මෙම කලපු හා ලවණ වගුරු වෙත පැමිණෙන්නේ මේවායේ ජීවත්වන කුඩා කෘමි සතුන් හා මසුන් ආහාරයට ගැනීමට ය. ඒ අනුව සංක්රමණික පක්ෂීන් ගේ ප්රධාන ගොදුරු බිම් ලෙස මෙම ප්රදේශය ක්රියාත්මක වේ.
ටොකියෝ සමාගමේ යෝජිත සිමෙන්ති කර්මාන්තශාලාව සඳහා අමුද්රව්යය ලෙස හුණු ගල් ලබා ගැනීමට නියමිත ව ඇත්තේ මෙම ලවණ වගුරු බිම් කැනීමෙනි. මිට අමතර ව නාගමුනෙයි, වලෙයිපාඩු ප්රදේශයේ ස්ථාපිත කරන කර්මාන්තශාලාවේ අපජලය බැහැර කිරීමට නියමිත ව ඇත්තෙ කෝවිල්කඩ ලවණ වගුරු බිම් පද්ධතිය හරහා සකස් කරන ඇළ මාර්ගයක් ඔස්සේ නාගමුනෙයි කඩොලාන පද්ධතිය ආශ්රිත වීරපාන්ඩියන්මුනෙයි කලපුවට ය. මේ හේතුවෙන් කඩොලාන, ලවණ වගුරු හා කලපු පද්ධතිය සම්පූර්ණයෙන් ම මෙම ව්යාපෘතියත් සමඟ ම විනාශයට ලක් වනු ඇත.
ටෝකියෝ සිමෙන්ති ලංකා සමාගම (Tokyo Cement Company Lanka PLC) 1982 වසරේ දී ජපානයේ මිට්සුයි කැනීම් සමාගම හා ශ්රී ලංකාවේ සෙන්ට් ඇන්තනීස් කොන්සොලිඩේටඩ් සමාගම හා එක් ව ආරම්භ කරනු ලැබූ සමාගමකි. මෙම සමාගම ISO 14001පරිසර කළමනාකරණ පද්ධති සහතිකය, ISO 9001 ප්රමිති කළමනාකරණ පද්ධති සහතිකය සහ නිෂ්පාදන ක්රියාවලියේ පරිසර හිතකාමී බව සඳහා වන හරිත සළකුණ හිමි කර ගත් පළමු සමාගම ලෙස ද සඳහන් වේ. එපමණක් නොව මෙම සමාගම කොරල්පර ප්රතිස්ථාපනය, කඩොලාන නැවත වගා කිරීම ඇතුළු ව්යාපෘති සඳහා මුදල් යොදවන අතරතුර කඩොලාන ඇතුළු දැවැන්ත ලවණාශ්රිත තෙත්බිම් පද්ධතියක් විනාශ කිරීමට වේරාවිල්, පොන්නාවලී, ඒකාබද්ධ සිමෙන්ති කර්මාන්තශාලා ව්යාපෘතිය (Integrated cement plant project) ක්රියාත්මක කිරීමට සූදානම් වීම එකිනෙකට පරස්පර විරෝධී තත්ත්වයන් ය.
ටෝකියෝ සමාගම පරිසර නීති උල්ලංඝනය කිරීම
ටෝකියෝ සමාගමට හෝ වෙනත් ඕනෑ ම සමාගමකට තම අභිමත බලය හෝ දේශපාලන බලය භාවිත කර ජනතාව ගේ ව්යවස්ථාධායක බලය මත පාර්ලිමේන්තුවෙන් සම්මත කර ඇති අණ පනත් උල්ලංඝනය කර ආයෝජන ව්යාපෘති ක්රියාත්මක කළ නොහැකි ය. ඕනෑ ම ආයෝජන ව්යාපෘතියක් ක්රියාත්මක කළ යුතු වන්නේ මෙරට නීති රීති හා ප්රතිපත්තීන්ට එකඟ ව ය. ඒ අනුව සංශෝධිත 1980 අංක 47 දරන ජාතික පාරිසරික පනතේ 23බ උප වගන්තියට අනුව ප්රකාශිත 1993 ජුනි 24 වන දින අංක 772/22 දරන ගැසට් නිවේදනයට අනුව හෙක්ටයාර එකකට (අක්කර 2.5) වඩා වැඩි වනාන්තර ඉඩම් එළිපෙහෙළි කර හෝ හෙක්ටයාර 50 (අක්තර 125) කට වඩා වැඩි භූමි ප්රදේශ එළිපෙහෙළි කර සංවර්ධන ව්යාපෘතියක් ක්රියාත්මක කරන්නේ නම් හෝ මීටර 25 කට වඩා ගැඹුර ඛණිජ කැනීම් සිදු කරන්නේ නම් හෝ නිවාස හෝ වාණිජ ප්රදේශයකින් කිලෝමීටරයක් ඇතුළත හුණුගල් යන්ත්රානුසාරයෙන් ලබා ගැනීම සිදු කරන්නේ නම් හෝ සිමෙන්ති නිෂ්පාදන ව්යාපෘතියක් ක්රියාත්මක කරන්නේ නම් ඊට ප්රථමයෙන් පරිසර බලපෑම් තක්සේරු ක්රියාවලියට යටත් ව පූර්ව ලිඛිත පාරිසරික අනුමැතිය ලබා ගත යුතු ය. මෙම ක්රියා පටිපාටියේ දී ව්යාපෘතිය සඳහා ඇති වෙනත් විකල්ප පිළිබඳ ව අධ්යයනය කිරීම, මහජන අදහස් ලබා ගැනීම, සියලූ ම සමාජ, ආර්ථික හා පාරිසරික බලපෑම් අධ්යයනය කිරීම ඇතුළත් ව මෙය සිදු විය යුතු අතර මේ ක්රියා පටිපාටියෙන් පරිභාහිර ව කිසිදු රාජ්ය ආයතනයකට ව්යාපෘතිය ක්රියාත්මක කිරීමට අවසර ලබාදිය නොහැකි ය.
ජාතික පාරිසරික පනතේ 23අඅ උප වගන්තියට අනුව නිවැරදි පරිසර බලපෑම් තක්සේරු ක්රියාවලියට යටත් ව අනුමැතිය ලබා ගැනීමකින් තොර ව නීති විරෝධී ව ව්යාපෘතියක් ක්රියාත්මක කරන අවස්ථාවක දී ඒ සම්බන්ධයෙන් පනතේ 31 වගන්තියට අනුව මහේස්ත්රාත් අධිකරණයක් ඉදිරියේ වරදකරුවකු කරනු ලැබූ විට රුපියල් 15,000 ක් නොයික්මවන දඩයකට හෝ වසර 2 ක් දක්වා බන්දනාගාර ගත කිරීමකට හෝ මෙම දඩුවම් දෙකට ම යටත් කළ හැකි ය.
ජාතික පාරිසරික පනතට අමතර ව සංශෝධිත 1981 අංක 57 දරන වෙරළ සංරක්ෂණ හා වෙරළ සම්පත් කළමනාකරණ පනතට අනුව අර්ථ නිරූපනය කර ඇති වෙරළ කලාපය තුළ මෙම වාපෘතිය ක්රියාත්මක වේ. මෙම පනතට අනුව වෙරළ කලාපය යනු මධ්ය වඩදිය ඉමේ සිට ගොඩබිම දෙසට මීටර තුන්සියයක සීමාවක් සහ මධ්ය බාදිය ඉමේ සිට මුහුද දෙසට කිලෝමීටර දෙකක සීමාවක් ඇතුළත පිහිටි ප්රදේශය අදහස් වන අතර ස්ථිර වශයෙන් හෝ කලින් කල මුහුදට සම්බන්ධ වූ ගංඟා, දිය පාරවල්, කලපු හෝ වෙනත් යම් ජල කඳක් සම්බන්ධයෙන් වන විට, ගොඩබිම දෙසට වූ මායිම ඒවායේ ස්වාභාවික ඇතුළුවීමේ ලක්ෂ්ය අතර අදින ලද සෘජු පාදක රේඛාවකට ලම්බක ව මනින ලද කිලෝමීටර දෙකක සීමාවකට ව්යාප්ත විය යුතු අතර, එසේ මුහුදට සම්බන්ධ වූ ඒ ගංඟා, දිය පාරවල් සහ කලපු හෝ වෙනත් යම් ජල කඳක් සහ මායිම දිගේ ශුන්ය මධ්ය මුහුදු මට්ටමේ සිට ගොඩබිම දෙසට මීටර සියයකින් දීර්ඝ කළ වැඩිදුර සීමාවක් ඇතුළත් වූ ප්රදේශය වේ.
ඒ අනුව මෙම ව්යාපෘතියට අදාළ හුණු ගල් කැනීම හා අපජලය බැහැර කිරීම වෙරළ කලාපය තුළ සිදු වේ. මෙම පනතේ 14(1) උප වගන්තියට අනුව වෙරළ කලාපය තුළ මෙම ව්යාපෘතිය ක්රියාත්මක වන බැවින් මෙම පනතට අනුව ද පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාවක් මත පදනම් ව ඒ සඳහා අවසර ලබා ගත යුතු ය. පනතේ 26අ උප වගන්තියට අනුව වෙරළ කලාපයට හානියක් සිදු වන ආකාරයෙන් සංවර්ධන කටයුත්තක නිරත වන අයට එරෙහිව විධාන නිකුත් කිරීමේ බලය වෙරළ සංරක්ෂණ හා වෙරළ සම්පත් කළමනාකරණ දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්යක්ෂ ජනරාල්වරයාට ඇත.
මෙම පනත්වලට අමතර ව සංශෝධිත 1940 අංක 09 දරන පුරාවස්තු ආඥා පනතේ 43අ සහ 47 වගන්තිවලට අනුව 2000 ඔක්තොම්බර් 4 වන දින අංක 1152/14 දරන ගැසට් නිවේදනය යටතේ ප්රකාශිත 2000 අංක 1 දරන ව්යාපෘතිවල කාර්ය පටිපාටි නියෝගවලට අනුව කර්මාන්ත සඳහා හෙක්ටයාර එකකට වඩා වැඩි භූමි ප්රදේශ එළිපෙහෙළි කිරීම හෝ ඛණිජ ලබා ගැනීම සඳහා සිදු කරන පතල් කැනීම් සිදු කිරීමට ප්රථම පුරා විද්යා හානි ඇගයීමක් සිදු කර ඒ සඳහා අනුමැතිය ලබා ගත යුතු ය.
නමුත් මේ නීති රීති සියල්ල ම උල්ලංඝනය කරමින් සංවර්ධන ව්යාපෘති ක්රියාත්මක කිරීමේ දී ඒ සඳහා අනුමැතිය ලබා ගැනීමට බලහත්කාරය හා නීති විරෝධී යාන්ත්රණය හඳුන්වා දුන්නේ මහින්ද රාජපක්ෂ හිටපු ජනපතිවරයා පාලන සමයේ දී ය. එම ක්රියා කලාපය ඒ ආකාරයෙන් ම පූර්වාදර්ශ කර ගනිමින් මෙම ව්යාපෘතිය ද ක්රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ දරයි. ඔහු ගේ පාලන සමය තුළ ක්රියාත්මක කළ උමා ඔය බහුකාර්ය ව්යාපෘතිය, මාගම්පුර වරාය ව්යාපෘතිය හා මත්තල දෙවන ජාත්යන්තර ගුවන්තොටුපොල ව්යාපෘතිය යන සියලු ව්යාපෘති සඳහා පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තා සකස් කෙරුනේ නීති විරෝධී ආකාරයෙනි. එම ව්යාපෘති සඳහා අනුමැතිය ලබා ගත්තේ ද මධ්යම පරිසර අධිකාරියට බලපෑම් කර බලහත්කාරයෙනි. එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස එම ව්යාපෘති සම්පූර්ණයෙන් ම බිඳ වැටුන ද එම පූර්වාදර්ශය වර්තමානය වන විට බොහෝ සංවර්ධන ව්යාපෘති සඳහා භාවිත කිරීමට සමාගම් විසින් ද උත්සාහ දරමින් සිටී. ව්යාපෘතියක් ක්රියාත්මක කිරීමේ නීත්යානුකූල ක්රමවේදයෙන් පවතිද්දී ඉන් පරිභාහිර ව ඩග්ලස් දේවානන්ද ගේ දේශපාලන බලය භාවිත කර ටෝකියෝ සමාගම විසින් මෙම ව්යාපෘතිය ක්රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ ගනිමින් සිටීමෙන් වැරදි හා නීති විරෝධී පූර්වාදර්ශ අඛණ්ඩ ව භාවිතයට ගැනෙන බව තහවුරු වේ. ඒ අතරතුර ටෝකියෝ සමාගම පරිසර සංරක්ෂණ ව්යාපෘති ක්රියාත්මක කිරීමෙන් පෙනී යන්නේ මෙම දැවැන්ත ව්යාපෘතිය නීති විරෝධී ව කෙසේ හෝ ක්රියාත්මක කර ගැනීමේ අරමුණ පදනම් කර ගෙන හා එය සාධාරණීකරණය කර ගැනීමේ අරමුණින් මෙම පරිසර සංරක්ෂණ වැඩසටහන් ක්රියාත්මක කරන්නට ඇති බව ය.
ටෝකියෝ සමාගම මානව හිමිකම් හා පරිසර අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කිරීම
කිලිනොච්චි, පුනරීන් ජනතාව ගේ මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරමින් මෙම කර්මාන්තශාලාවේ සියලු වැඩ කටයුතු ටෝකියෝ සමාගම විසින් ආරම්භ කර තිබේ. ශ්රී ලංකා ප්රජාතාන්ත්රික සමාජවාදී ජනරජයේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ තුන්වන පරිච්ඡේදය යටතේ දැක්වෙන මූලික අයිතිවාසිකම්වලට අනුව නීතිය ක්රියාත්මක වීම සර්ව සාධාරණ විය යුතු ය, නීත්යානුකූල වෘත්තියක, කර්මාන්තයක නිරත වීමේ නිදහස, අභිමත ස්ථානයක වාසය කිරීමේ නිදහස හා තොරතුරු දැන ගැනීමට ඇති අයිතිය යන සියල්ල මෙම ව්යාපෘතිය තුළින් ජනතාවට අහිමි කර ඇත.
පාරිසරික නීතිවලට අනුව අනුමැතිය ලබා ගැනීමකින් තොර ව ව්යාපෘතියක කිසිදු ඉදිකිරීමක් හෝ ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීමක් සිදු කළ නොහැකි ය. නමුත් එය උල්ලංඝනය කරමින් මූලික ශක්යතා වාර්තාවක් හෝ ව්යාපෘති යෝජනාවලියක් හෝ පරිසර බලපෑම් තක්සේරු වාර්තාවක් හෝ නොමැති ව මෙම ව්යාපෘතිය ආරම්භ කර ඇත. මෙමගින් නීතිය ක්රියාත්මක වීම සර්ව සාධාරණ ව සිදු වී නොමැත.
පොන්නාවලී හා කිරාංචි ග්රාමනිලධාරී වසම් දෙකෙහි ජීවත් වන ජනතාවට කෘෂිකර්මාන්තයේ, ධීවර කර්මාන්තයේ හා සත්ත්ව පාලනයේ නිරත වීමට ඇති භූමිය මෙම ව්යාපෘතිය යටතේ හුණු ගල් කැනීමට භාවිත කිරීමට නියමිත ය. එම භූමිය ලබා ගැනීමට මේ වන විට ජනතාව ඉවත් කිරීමට සූදානම් වේ. එමගින් ජනතාවට නීත්යානුකූල වෘත්තියක, කර්මාන්තයක නිරත වීමේ නිදහස, අභිමතස්ථානයක වාසය කිරීමේ නිදහස යන මූලික අයිතිවාසිකම් සියල්ල ම අහිමි වේ.
දැනට වසර ගණනාවක සිට මෙම ප්රදේශයේ ටෝකියෝ සිමෙන්ති සමාගම හා භූ විද්යා සමීක්ෂණ හා පතල් කාර්යංශය විසින් හුණු ගල්නිධිවල ව්යාප්තිය පිළිබඳ ව ගවේශන සිදු කරන නමුත් මේ ව්යාපෘතියට අදාළ කිසිදු තොරතුරක් ජනතාව වෙත ලබා දීම ප්රතික්ෂේප කර ඇත. එපමණක් නොව ව්යාපෘතියට අදාළ මුල්ගල තැබීම හා ඉඩම් අත්පත් කර ගැනීම සිදු කිරීමට උත්සාහ කරන අවස්ථාවල දී ද ජනතාවට සත්ය තොරතුරු සැඟවීම සිදු කර ඇත. මෙය ජනතාව ගේ තොරතුරු දැන ගැනීමට ඇති අයිතිය උල්ලංඝනය කිරීමකි.
1955 වසරේ දී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සාමාජිකත්වය ලබාගත් රටක් වශයෙන් අප ජාත්යන්තර සම්මුතීන් හා මානව හිමිකම් සුරකිමින් රටේ ජනතාව ගේ පරිසරය මෙන් ම ජීවත් වීමට ඇති අයිතිය හා සංවර්ධනය වීමට ඇති අයිතිය සුරක්ෂිත කරන බවට සහතික විය යුතු ය. නමුත් ටෝකියෝ සමාගමේ යෝජිත සිමෙන්ති නිෂ්පාදන ව්යාපෘතියේ පළමු අදියරේ දී මානව හිමිකම් බොහොමයක් උල්ලංගනය කර තිබේ. 1948 වසරේ මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනයේ 2 වන වගන්තියට අනුව නීතිය සමානව ක්රියාත්මක විය යුතු ය, 3 වන වගන්තියට අනුව ජීවත්වීමේ නිදහස අහිමි නොකළ යුතු ය, 13 වන වගන්තියට අනුව පදිංචියට ඇති නිදහස, 17 වන වගන්තියට අනුව දේපළ බලහත්කාරයෙන් අහිමි කිරීමට උත්සාහ කිරීම නතර කිරීම සහ 1966 වසරේ ආර්ථික, සමාජයීය හා සංස්කෘතික අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අන්තර්ජාතික සම්මුතියේ 6 වන වගන්තියට අනුව ජනතාව විසින් නිදහසේ තෝරා ගන්නා තම ජීවනෝපායන් කර ගෙන යාමට ඇති අයිතිවාසිකම අහිමි නොකිරීම, 11 වන වගන්තියට අනුව ස්වාභාවික සම්පත් පදනම් කර ගෙන කෘෂිකාර්මික ක්රම වර්ධනය කර ආහාර නිෂ්පාදනය කිරීමට ඇති අයිතිය අහිමි නොකිරීම, 1966 වසරේ සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ අන්තර්ජාතික සම්මුතියේ 26 වන වගන්තියට අනුව නීතිය ඉදිරියේ සමානතාව මෙන් ම දේපල වෙනස්කම් කිරීමට විරුද්ධ ව නීතියේ රැකවරණය තහවුරු කිරීම රාජ්යය විසින් සිදු කළ යුතු ය. මේ සියල්ල අහිමි කරමින් වේරාවිල්, පොන්නාවලී, ඒකාබද්ධ සිමෙන්ති කර්මාන්තශාලා ව්යාපෘතියේ විවිධ ක්රියාකාරකම් සිදු කරද්දී මධ්යම පරිසර අධිකාරිය හා වෙරළ සංරක්ෂණ හා වෙරළ සම්පත් කළමනාකරණ දෙපාර්තමේන්තුව යන කිසිදු රාජ්ය ආයතනයක් අදාළ සමාගමට එරෙහි ව ක්රියාත්මක නොවීමෙන් ජනතාව ගේ මානව අයිතිවාසිකම් සියල්ල උල්ලංඝනය වී ඇත.
1992 වසරේ දී පරිසරය හා සංවර්ධනය පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සමුළුවේ දී සම්මත කර ගන්නා ලද පරිසරය හා සංවර්ධනය පිළිබඳ රියෝ ප්රකාශනයේ 3 වන වගන්තියට අනුව සංවර්ධනය සඳහා ඇති අයිතිය ක්රියාවේ යෙදවිය යුත්තේ වර්තමාන සහ අනාගත පරම්පරාවේ සංවර්ධනය සහ පාරිසරික අවශ්යතා සාධාරණ ලෙස සපුරාලන අයුරිනි. 4 වැනි වගන්තියට අනුව සංවර්ධනය මුදුන්පමුණුවා ගනු පිණිස පාරිසරික ආරක්ෂාව සංවර්ධන ක්රියාවලියේ අවශ්ය අංගයක් බවට පත් විය යුතු අතර එය ඉන් වෙන් කොට සැලකිය නොහැකි ය. 17 වන වගන්තියට අනුව පරිසරය කෙරෙහි සැලකිය යුතු අන්දමේ අහිතකර බලපෑමක් ඇති කිරීමට ඉඩ තිබෙන සහ නිසි ජාතික බලධරයා ගේ තීරණයට යටත් වන යෝජිත කටයුතු සඳහා ජාතික මෙවලමක් වශයෙන් පාරිසරික බලපෑම් තක්සේරුව යොදා ගනු ලැබිය යුතු ය. පීඩනය හා ආධිපත්යය යටතේ වෙසෙන ජනතාව ගේ පරිසරය සහ ස්වාභාවික සම්පත් ආරක්ෂා කරනු ලැබිය යුතු ය. රියෝ ප්රකාශනයේ සඳහන් මේ සියල්ල ම ටෝකියෝ සමාගමේ යෝජිත සිමෙන්ති කර්මාන්තශාලා ව්යාපෘතියේ දී මෙම සමාගම හා රජය විසින් උල්ලංඝනය කර තිබේ.
2011 ජුනි මස 16 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලය මගින් ඒකමතික ව සම්මත කර ගත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ව්යාපාර හා මානව හිමිකම් පිළිබඳ මාර්ගෝපදේශවලට අනුව සියලූ ම ව්යාපාරික සමාගම් ජාත්යන්තර ව පිළිගත් මානව හිමිකම්වලට ගරු කිරීම අවශ්ය වේ.
මානව හිමිකම් විශ්ව ප්රකාශනය, ජාත්යන්තර කම්කරු සංවිධානයේ මූලධර්ම, වැඩ කිරීමේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ප්රකාශනය, පරිසරය හා සංවර්ධනය පිළිබඳ රියෝ ප්රකාශනය සහ දූෂණයට එරෙහි එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්මුතිය පදනම් කර ගත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ගෝලීය සංයුක්ත මූලධර්ම 10 ට (The ten principles of the UN global compact) අනුව ජාත්යන්තරව පිළිගත් මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීමට ව්යාපාරිකයන් සහයෝගය දැක්විය යුතු අතර මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම්වලට හවුල් නොවන බවට, පාරිසරික බලපෑම් අවම කිරීම සඳහා පූර්වාරක්ෂාව සිදු කරන බවට, පාරිසරික වගකීම් ප්රවර්ධනය කිරීම සඳහා සහ පරිසර හිතකාමී තාක්ෂණය සංවර්ධනය කිරීමට හා ව්යාප්ත කිරීමට සියලූ ම ව්යාපාරිකයන් කටයුතු කළ යුතු ය.
නමුත් ටෝකියෝ සමාගම ව්යාපාර වෙනුවෙන් ජනතාව, සොබාදහම හා රටේ නීති පද්ධතිය යන සියල්ල ම බිඳ දමමින් සිටී. නීතියේ ආධිපත්යය, ජනතා පරමාධිපත්යය, ස්වයංනිර්ණ අයිතිය, ස්වෛරීභාවය යන මේ සියල්ල බිඳ දමමින් වත්මන් ජනතාව ගේ හා අනාගත පරපුරේ ස්වාභාවික සම්පත් නැතහොත් අන්තර් පාරම්පරික සමානාත්මතාවය බිඳ දමමින් සමාගමකට කටයුතු කළ නොහැකි ය. එසේ කටයුතු කිරීමට ඉඩ දී රජය බලා සිටීම ද කළ නොහැකි ය. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ හය වන පරිච්ඡේදය යටතේ දැක්වෙන රාජ්ය ප්රතිපත්ති මෙහෙයවීමේ මූලධර්ම හා මූලික යුතුකම් කොටසේ 27(14) ව්යවස්ථාවේ සඳහන් වන ආකාරයට ජනතාව ගේ යහපත තකා රජය විසින් පරිසරය ආරක්ෂා කොට සුරක්ෂිත කොට වැඩි දියුණු කළ යුතු ය. එසේ නොමැති ව සමාගමකට රිසිසේ නීති විරෝධී ව පරිසරය හා ජන දිවිය විනාශ කිරීමට රජයට ඉඩදිය නොහැකි ය. රජය, ජනතාව විසින් ලබාදුන් ව්යවස්ථාධායක, විධායක හා අධිකරණ බලය ජනතාව ගේ හා රටේ සුරක්ෂිත පැවැත්ම වෙනුවෙන්, විනාශකාරී ටෝකියෝ සමාගමට එරෙහි ව ක්රියාත්මක නොකරන්නේ නම් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 28(ඈ) සහ (ඊ) ව්යවස්ථාවලට අනුව පොදු දේපළ සුරක්ෂිත කොට ආරක්ෂා කිරීම ද පොදු දේපළ අයථා පරිදි ප්රයෝජනයට ගැනීමට සහ නාස්ති කිරීමට එරෙහි ව ක්රියා කිරීම ද, ස්වභාව ධර්මය සහ ස්වාභාවික සම්පත් රැක ගැනීම ද ශ්රී ලංකාවාසී සෑම තැනැත්තෙකු ගේ ම යුතුකම වන්නේ ය යන පුරවැසි වගකීම අප විසින් ඉටු කළ යුතු ය. ඒ සඳහා කිලිනොච්චි දිස්ත්රික්කයේ පමණක් නොව සමස්ත ලංකාවේ ම ජනතාව ටෝකියෝ සමාගමට එරෙහි ව නැගීසිටිය යුතු වේ.
සජීව චාමිකර | Sajeewa Chamikara
ඉඩම් හා කෘෂිකර්ම ප්රතිසංස්කරණ ව්යාපාරය