යම් කිසි රටක නීතිය සහ එහි ආධිපත්‍යය හරියාකාරව ක්‍රියාවට නැංවේ නම් එම රටේ ජනතාවට තම ජීවිත වලට ආරක්ෂාවක් ඇති බවට විශ්වාසක් ඇතිවෙයි. රාජ්‍යය සහ පාලකයන් නීතියේ අධිපත්‍ය්‍යට අනුව විනිවිද භාවයකින් යුතුව ක්‍රියාත්මක වේ නම් එම රටතුළ ජීවත්වන ජනතාවට තම ජීවිත සහ අයිතීන් සුරක්‍ෂිත බව හැඟේ. ඒ ඇති වන විශ්වාසය සමාජයක සමබර බව ඇති කරන අතර එතුළින් එම සමාජයේ ජීවත්වන මිනිසුන්ට තම ජීවිතවලට ඇති අනාරක්‍ෂිත බව නිසා ඇතිවන අසහනය ඇති නොවේ. මෙය ඕනෑම රටකට සමාජයකට පොදු මුලධර්මයකි. එහිදී එමරට පාලනය කරන්නේ ජනතාව තෝරාගත් රජයකින්ද නැතිනම් වෙනත් ආකාරයකින් බලයට ආ පාලකයින්ද යන්න වැදගත් වන්නේ නැත. වැදගත් වන්නේ නීතියේ ආරක්‍ෂාව (ඔහුගේ තරාතිරම නොබලා) පුද්ගලයකුට ලැබෙන්නේ ද යන්න පමණකි.
පළමුවෙන් ලංකා සමාජය තුළ මෙසේ විවිධත්වයට ඉඩ තිබේද?. තමන් දරන මතය හෝ දේශපාලනය සඳහා තම මතය ඉදිරිපත් කිරීමට හැකියාවක් තිබේද? තම මත ඉදිරිපත් කිරීම නිසා අතපය අභිමිවූ ජීවිත අහිමි වූ දේශපාලන හෝ වෙනත් පුද්ගලයන් ගැන අපට කොතරම් දැනගැනීමට ලැබේද? උදාරහණ ලෙස ගන්නේ නම් දේශපාලන ක්‍රියාදාමයක් නිසාවෙන් ලංකා සමාජයට ‛‛යුද වීරයකු’’ වූ ෆොන්සේකා හිරකර තිබීම ගත හැක. ලංකා රජය ඔහුව හිරකර ඇත්තේ ඔහු යුද අපරාධවලට සම්බන්ධ නිසා නොව ඔහු පවතින බල අධිකාරයට අභියෝග කළ නිසාවෙනි. මෙයින් සමාජයට දෙන පණිවිඩය නම් ‛‛අපට විරුද්ධ වුණොත් මොකාව උනත් අපි විනාශ කරනවා’’ යන පණිවිඩයයි.
ලංකාවේ පවතින අධිකරණය සහ එහි විනිශ්චයකරුවන් කෙරෙහි මිනිසෙකුට විශ්වාසයක් ඇතිවේද? අධිකරණය සම්පූර්ණයෙන්ම රාජ්‍ය බල අධිකාරය විසින් දූෂණය කරමින් පවතින බවට උදාහරණ කොතරම් තිබේද?
භාරත ඝාතනයෙහි සැකකරුවකු, ජනාධිපති සහ ආරක්‍ෂක ලේකම්ගේ ආරක්‍ෂාව සහ අනුහස යටතේ රටින් පිටව යාම ඒ වගේම ෆොන්සේකාට දෙන නඩු තීන්දුව, මේවා නීතිය වල්වැදී ඇති බව පසක් නොකරයිද? ඉතින් නීතිය ඉදිරියට ගිය පුද්ගලයකුට සාධාරණයක් ඉටුවේය යන විශ්වාසය මිනිසුන් තුළ ඇතිවේද? දේශපාලනඥයන් කීදෙනෙකු තම බස නීතිය බවට පත්කරගෙන තිබේද?
වෙනත් දේශපාලන මත දරන අයට තර්ජන ගර්ජන සහ මැර ප්‍රහාරවලින් සංග්‍රහ කරද්දී පොලීසිය මැරයින්ගේ සහයට සිටීම තුළ පිළිබිඹු කරන රාජ්‍යය ආකාරය කුමක්ද?
රට තුළ සියලුම අමාත්‍යාංශ දූෂණයෙන් කුණුවී ගඳගහන අතර ඇමතිවරුන් ලෙස නම්කර සිටින අයගෙන් සමහරු අමාත්‍යාංශ තම පුද්ගලික දේපළ බවට පත් කරගෙන නොමැතිද? එක අමාත්‍යාංශයක දුෂණ පරදවා අනෙක මතුවෙද්දී මුළු කැබිනෙට්ටුවම සිනා මුහුනින් ජනයා ඉදිරියේ පෙනී සිටින්නේ කුමන සදාචාරයක් ගැන රට වැසියාට ඉගැන්වීමටද?
තම මත ඉදිරිපත් කිරීම නිසා මාධ්‍යවේදීන් කීදෙනකුට තම අතපය සහ ජීවිත අහිමි වූවාද? ලසන්ත, සිවරාම්, කීත්නොයාර්, එක්නැලිගොඩ, පෝද්දල, ගුගනාදන් කොපමණ නම් ප්‍රමාණයක්ද?
මාධ්‍යකරුවන්ට ප්‍රසිද්ධියේ පහරදී කැමරා උදුරා ගන්නා ඇමතිවරු මාධ්‍යවේදීන්ට තමන්ට එරෙහිව අදහස් ලීවොත් මරා දමන බවට ප්‍රසිද්ධ තර්ජනය කරන්නේ ජනාධිපති සහ ආරක්‍ෂක ලේකම්ගේ ඔඩොක්කු කුක්කන්වී සිටිමින් බව රහසක් නොවේ.
සකකරුවන් ලෙස අත්අඩංගුවට ගන්නා අයගෙන් කී දෙනකු පොලිස් අත්අඩංගුවේදී ‛‛පැනයාමට තැත්කළා’’ යන පාඨය යටතේ මරා දමා තිබේද?
මා මේ ඉදිරිපත් කළේ ලංකාව නම් බල ඒකකය තුළ නිදහස් මත (මෙහිදී නිදහස් මත යනු රාජපක්‍ෂගේ බල අධිකාරයට අභියෝගවන) ඉදිරිපත් කරන මිනිසුන්ට අත්විඳීමට සිදුවන ඉරණම ගැන සුළු කොටසකි.
මගේ මිතුරු වික්ටර් අයිවන් පසුගිය කලාප දෙකකම මාධ්‍ය සදාචාරයක් ගැන කියමින් සයිබර් කැලෑපත්තර ගැන චෝදනා කළ අතර වල් බූරු නිදහසින් මුදවා මොවුන්ව හීලෑ කළයුතු බව පවසා තිබුණි.
මාව මරා දමනවාට මම නම් බයයි. ඒ බය අන් අයටත් පොදු බව මගේ හැඟීමයි.
ෆැසිස්ට්වාදී ඒකාධිපති පාලකයින්ට සයිබර් අවකාශය යනු පාලනය කර ගැනීමට අපහසුව ඇති තලයකි. ඒ නිසා වික්ටර් වැනි අය (ලව්වා) මෙවැනි සදාචාරාත්මක සංස්කෘතියක් ගැන ලියති. ‛‛සියලුම දෙයට මිලක් ඇත’’ යන නියාමයට අවසානයේ දී බොහෝ දෙනකු යටත්වේ.
ඔබට සයිබර් අවකාශයේ ඇති ‛‛මෙවැනි සමාජ විරෝධී’’ ක්‍රියාවන් පෙනේ. ඔවුන් අයාලේ ගිය වල්බූරු නිදහසක් තුළින් සදාචාරයකින් තොරව කටයුතු කරන අයුරු පෙනේ. නමුත් ලංකාවේ පවතින මාධ්‍යන් හි ඇති ඒක පාක්‍ෂීක බව තුළින්, පවතින බල අධිකාරයට උඩගෙඩි දෙමින් කරන මාධ්‍ය සදාචාරය උල්ලංඝනය නොපෙනේ. සමහරවිට මෙම මාධ්‍ය ආයතනවල මාධ්‍ය ක්‍රියාධරයන් තම ජීවිතවලට ඇති ආසාව නිසා, තම අතපය ආරක්‍ෂා කර ගැනීමට අවශ්‍ය නිසා තමන් විසින්ම තමන්ව වාරනය කර ගැනීම තේරුම් ගත හැක. නමුත් ඒක පාර්ක්‍ෂිකව ඇස්පනාපිට පෙනෙන දෙය එසේ නොවේයයි බල අධිකාරයට පක්‍ෂව කරන වන්දි බට්ට ස්තෝත්‍ර ගායනය තුළ ඇති සදාචාර විරෝධීබව ඔබට නොපෙනීම කනගාටුවට කරුණකි.
රට තුළ මාධ්‍යවේදීන් මරාදැමූ ප්‍රමාණය අනුව විවෘත වාර්තාකරණය යනු සියදිවි නසාගැනීමක් බව පැහැදිලිය. මෙයින් පෙන්නුම් කරන්නේ ලංකා සමාජය තුළ බිය රජයන බව නොවේද? සෑම ෆැසිට් සමාජයක්ම බිය එම සමාජය තුළ සමාජගත කර යටපත් කිරීමේ උපකරණයක් ලෙස එය ප්‍රයෝජනයට ගනී. මෙයට හොඳ උදාහරණයක් නම් නාසි ජර්මන් සමාජයයි.
වික්ටර්.. ඔබ සයිබර් අවකාශයේ සරන අයට චෝදනා කරන්නේ ඔවුන් සදාචාරයකින් තොරව පුද්ගලයින්ට මඩගසන ‛‛කැලෑ’’ පත්තරකරුවන් ලෙසයි. එක උදාරහණයක් ගනිමු. ඔබත් මමත් දන්නා පරිදි ජර්මනියේ වර්ගවාදී ෆැසිස්ට් රජයට එරෙහිව එහි සිසුවන් කණ්ඩායමක් (ඔබ කියන විදියට නම් කැලෑපත්තරයක්) ‛‛සුදු රෝස’’ නමින් පත්‍රිකාවක් බෙදා හරිනු ලැබීය. ඔවුන් කලක් තිස්සේ හිට්ලර් රජයට එරෙහිව මේ (නාසින් මේ ‛‛සුදුරෝස’’ හැඳින්වූයේ ‛‛කැලෑපත්‍ර’’ කරුවන් ලෙසිනි) ක්‍රියාදාමයේ යෙදුන අතර පසුව අත්අඩංගුවට ගෙන ‛‛ජාතීද්‍රෝහීන්’’ ලෙස නම් කර මරා දමනු ලැබීය.
බොහෝ විට ලංකාවේ අද මේ ‛‛සුදු රෝස ව්‍යාපාරය’’ ගැන කවි ආදිය ලියවෙති. සොල් සොයුරියන් ගැන වර්ණනා ලියවෙයි. ඒත් එදා ඒ ‛‛සුදු රෝස’’ ව්‍යාපාරය විසින් අභියෝගයට ලක් කළ ආකාරයේ දුර්දාන්ත රාජ්‍යයක් ලංකාවේ පවතිද්දී ඒ පිළිබඳ වචනයක් නොලියයි.
ඉතින් වික්ටර් ඔබගේ දැස මීට වඩා විවිර විය යුතු බව මගේ හැඟීමයි. ලංකාව තුළ මාධ්‍යවේදීන්ට අත් වූ ඉරණම මාධ්‍යවේදියකු වශයෙන් මට වඩා හොඳින් ඔබ දැන ගත යුතුය. හැබැයි මිනිසුන් කරුණු දැනගත්තාට පමණක් මදිය. එම කරුණු තම අවදානයට ද හසුකරගත යුතුය.
ඉතින් ඉහත දක්වා ඇති අගතිගාමී අත්තනෝමතික බලය අයුතුලෙස පාවිච්චි කරන බලඅධිකාරයක පාලනයක් ලංකාවේ පවතිද්දී ඉල්ලුම් පත්තර දමා මරනයට, වදයට පත්වීමට කෙනෙකු ඉදිරි පත්වේද? නිදහසේ මත ප්‍රකාශ කිරීමට ඉඩ ඇති සමාජයක මිනිසුන් සැඟවී ‛‛කැලෑ’’ පත්තර නොලියති. නිදහස් අදහස්වලට ඉඩනැති සමාජයක ඇතිවන අනිවාර්යය තත්ත්වය නම් සැඟවී අදහස් ප්‍රකාශ කිරිමයි. මෙහිදී ඔබ විවේචනය කරන්නේ රෝග ලක්‍ෂණ මිස රෝග නිධානය නොවන බව ඔබට නොසිතේද? නිදහස් අදහස් මර්දනය කරන රාජ්‍යයේ සාපරාධී බව ඔබට නොපෙනීම මට නම් ප්‍රශ්නයකි.
ලෝකය පුරා අත්තනෝමතික පාලනයක් පවතින රාජ්‍යයන්හි ඔවුන්ගේ බලය දූෂ්‍යලෙස පරිහරණය කිරීමට එරෙහිවන අයට චෝදනා කර ඇත්තේ ඔවුන් සදාචාරය, සංස්කෘතිය, රට, ජාතිය, ආගම කෙළෙසන බව කියමිනි. ඒ මදිවාට ඔවුන්ට ‛‛දේශද්‍රෝහී’’ යන ලේබලයද අලවති.
තමාගේ හිතවත් මාධ්‍ය පාවිච්චි කරමින් තමන් ලස්සන නගර. මංමාවත් පිළිසකර කර ඇති හැටි ගැන ස්තෝත්‍ර ගයවති. ෆැසිස්ට්වාදීන් තම බලය තහවුරු කළ සෑම රටකම පාරවල් තනා ඇත. ඒ තුළින් ඔවුන් ලොවට ප්‍රචාරයක් දෙන අතරම ඉක්මන් මර්දනයකට අවශ්‍ය යටිතල සකස් කරති. ජර්මනියේ අධිවේගී මාර්ග තනනු ලැබුවේ හිට්ලර් ජර්මනිය තුළයි. මුසෝලීනිගේ ෆැසිස්ට් ඉතාලියේ නගර අලංකාරය සහ මාර්ග සැකසීමේ වැඩසටහන් ප්‍රකට ඒවා විය.
රටක නිදහස නොමැතිනම් ඒ තුළ ඉල්ලූම් පත්තර දමා තමාව මර්දනය කරවා ගැනීමට කිසිවකු ඉදිරිපත් නොවෙනු ඇත. නිදහස් මාධ්‍යකරුවන් ලෙස පෙනී සිටිමින් ඒක පාර්ක්‍ෂි මාධ්‍යක් රටක් තුළ පවත්වා ගන්නා මාධ්‍යය ප්‍රශ්න කළ යුතු නේද? ලිවීමට නිදහස යනු අනෙකුත් මත ලිවීමට ඇති නිදහස මිස බලයේ පවතින මතයට ආවැඩීමට නොවේ.
ලංකාවේ පවතින මාධ්‍ය නොකරන එකම කාර්යය වන්නේත් පවතින බල අධිකාරය, දූෂන සහ වල්වැදී ඇති නීතිය ගැන ප්‍රශ්න නොකිරීමයි.
මේ නිසා නිදහසේ මත ඉදිරිපත් කිරීමට යම් රාජ්‍යයක් විසින් ඉඩ නොදෙන තාක් සැඟවී අදහස් ඉදිරිපත් කිරීම පැවතීම අනිවාර්යය සාධකයකි.
රංජිත් හේනායකආරච්චි[Ranjith Hennayakaarchchi]
